woensdag 8 november 2017

Champs Elysée

In 1990 verscheen Moordende Concurrentie. Op de achterkant van het album zien we Franka op de Champs Elysée uit een Citroën CX stappen terwijl ze door een persfotograaf wordt gekiekt. Ze gaat naar een modeshow van Laura Lava en is op de gelegenheid gekleed.
De bovenste helft van de tekening wordt geheel in beslag genomen door een opsomming van andere uitgaven van Big Balloon. Niet alleen Franka verhalen, maar ook andere strips.


In 1994 organiseerde het 75-jarige Citroën de expositie De Fraaie Lijn: Citroën in de strip. Veel striptekenaars brachten Citroëns prominent in beeld. Henk maakte een variatie op het achterplat van Moordende Concurrentie met Franka.


Toen Henk zijn tekening aanbood voor de tentoonstelling De Fraaie Lijn moest eigenlijk de hele bovenkant dus worden bijgewerkt. Want zo’n tekstvak in een expositie, dat is geen gezicht. Nu had hij het ontwerp natuurlijk wel in potlood allang af, maar sommige details zijn in zijn aanvulling toch opmerkelijk: kijk eens naar de eerste lantaarnpaal net voor de grote boom. Of net achter de boom? Op de achterkant van het stripverhaal zien we de lantaarnvoet duidelijk vóór de boom staan en wordt het zicht op de bovenkant belemmerd door het tekstvak. Op het ontwerp voor Citroën is de bovenkant wel te zien. Met lamp en schijnsel achter de boom!

Voor Franka kenners is dit een bekende misser.


Minder verrassend maar wel opmerkelijk is dat de tekenaar een aantal auto’s van zijn eerste album ontwerp heeft vervangen door Citroëns. Of nouja, een aantal? Op de Champs Elysée rijden alleen maar Citroëns! We herkennen zonder moeite een ID, een XM een HY, een BX, een Ami6 en helemaal in de verte minstens nog een Traction. Wat een plezier!
Ook in nog kleinere details is de zeefdruk aangepast aan zijn nieuwe functie. Franka’s oorspronkelijke CX was voorzien van de nummerplaat 90-HK-75: het jaar dat de tekening werd gemaakt (’90), de initialen van de tekenaar Henk Kuijpers, en de code voor het departement Parijs (75). Voor het feestje van Citroën werd de nummerplaat aangepast: 1994 (we zijn vier jaar verder) en AC (André Citroën). De 75 kon blijven als code voor Parijs én de leeftijd van de jubilaris. Hoe mooi is dat?


Van de jubileumeditie zijn in totaal 284 zeefdrukken in vier verschillende oplagen gemaakt. 100 waren er voor medewerkers van Citroën Nederland. Deze kregen heel toepasselijk de code “CX” mee. Nog eens 100 waren er voor vaste klanten van “Griffioen Grafiek”, de uitgever van deze bijzondere prent. 34 exemplaren kregen de code “HC” (Hors Categorie? zoals de hoogste toppen in de Tour de France) mee en de laatste 50 waren voor Sjors & Sjimmie weekblad. En die hebben niet eens rijbewijs!

Franka wordt wel vaker met een Citroën gezien, al lijkt het merk niet haar eerste keus. Mini's en Cadillac's hebben ook wel wat!



Henk was kennelijk tevreden met het resultaat van de hernieuwde Franka-komt-uit-een-CX tekening, want wat wil het geval? In 2006 beleefde Moordende Concurrentie de vijfde geheel herziene herdruk. In vergelijking met de tekening uit 1990 is het tekstblok een stuk kleiner en is er ook nu ruimte voor het schijnsel van de lamp. En verhip, nu klopt het wel! Zowel de voet van de lamp als het schijnsel bevinden zich vóór de boom! Verder is de tekening wat feller van kleur maar identiek aan die van 1990. Zelfs de nummerplaat van de CX is dezelfde als die uit de eerste editie. Ook de datering van de eerste druk is gehandhaafd. Heeft Henk de Citrofielen bewust een beentje gelicht? Ooit zullen we er achter komen!


Merci beaucoup, citroën-forum!