Ode aan Franka

Ik ontving deze week mail van Eppo Stripblad:

Het Franka-tweeluik De Tanden van de Draak sprak zo tot de verbeelding van Franka-kenner en verzamelaar Rob Lamping, dat hij een prachtig project bedacht. Aan 22 bekende en minder bekende stripmakers vroeg hij namelijk een ode te brengen aan de beroemde creatie van Henk Kuijpers. Geheel in hun eigen stijl mochten zij een variatie maken op De Tanden van de Draak, wat resulteerde in een verrassende collectie. Humoristisch, realistisch, karikaturaal en klare lijn - Franka heeft er nog nooit zo verschillend uitgezien.

Rob Lamping is een gulle verzamelaar die zijn unieke project graag met je deelt. Al deze hommages zijn daarom samengebracht in dit speciale album met bijdrages van o.a. Henk Kuijpers, Eric Heuvel, Kristof Spaey, Romano Molenaar, Hans van Oudenaarden, Kim Duchateau, Danker Jan Oreel, IJsbrand Oost en Dick Heins. Het album verschijnt bij Uitgeverij L, telt 48 pagina’s in harde kaft, kost € 22,95 en is te bestellen in de Eppo shop.

Mooi gedaan Rob!

Niets aan toe te voegen, behalve de covers van de 'gewone' en de 'luxe' versie:

Kantje boord - 19

Net als het vorige album, valt het voor Franka in dit album (Het Zwaard van Iskander) mee met de netelige situaties. Na het 18e album stond de teller op 76; na dit album zal het aantal op 77 komen te staan.
Als we het verhaal uitvoerig lezen, is de eerste echte dreiging pas zichtbaar op pagina 42. De spanning voelen we al vanaf pagina 1, maar dat weet Franka niet en tel ik niet mee.

Op paina 42 dus. Daar is het uiteindelijk Rix die Franka met een jachtgeweer bedreigt. Hierboven de scène, eerst vanaf de rug van Rix, daaronder vanaf de rug van Franka. Even later legt ze de zak met het zwaard op de grond en wordt gedwongen weg te lopen.
Op pagina 44 weten we wat dit voor gevolgen heeft gehad voor Rix.

Wordt vervolgd! Net als het verhaal dat verder gaat in De Witte Godin. Op naar Kantje boord - 20.

Readhead Blues

Ik zat vanmiddag aandachtig naar een tekening uit Cadillac Club te kijken. Ik kom daar later nog wel eens op terug.
Bij het lezen pakte ik het luxe "Kill Them Pirates" album uit 1998 er nog eens bij. Dat is de versie van het verhaal zoals het ook in Veronica Magazine heeft gestaan (in 1997). Vervolgens pakte ik ook de illegale 1997 uitgave van het album er bij. En toen ik toch bezig was, heb ik tenslotte ook Chroom erbij gesleept.

Meer smaken zijn er niet toch?

Na de originele zeefdrukken in 1988 kwamen dus zo'n 10 jaar later nieuwe publicaties op gang. Albums, maar ook een wekelijkse pagina in Veronica Magazine.
En in 2014 uitmondend in het alom bekende Chroom.

Het ging mij in eerste instantie om deze plaat:

De eerste versie. Bekend van het origineel (in zwart/wit weliswaar), maar ook deze van de illegale uitgave uit 1997.
Niks mis mee, maar ik vond het altijd de minst boeiende plaat uit de serie Cadillac Club.

Tot deze versie verscheen in de legale - 1998 - versie. Wat een verschil maken die kleuren! Geweldig mooi zo.

Een jaar later verscheen deze pagina in Veronica Magazine. De pagina-grote tekening is nog maar een halve pagina groot. Minder dan dat zelfs. Zonde. De knalgele achtergrond helpt ook niet.

In 2014 was daar dan ineens Chroom. Het album met het Cadillac Club verhaal én het Harley Collection verhaal.
De lay-out uit Veronica Magazine blijft gehandhaafd, het geel is verdwenen én er is een fraaie close-up van Franka toegevoegd. Nou ja, close-up, je begrijpt wat ik bedoel. Franka genietend van de saxophoon, zo te zien, en dat alles op de springplank van het zwembad.

Het Ocean Liner Motel is mooi gevonden, de lijnen en vormen van het schip voegen wat toe. Het was nóg leuker geweest als Franka en Lefty Lee in het Cadillac Motel waren beland. Wellicht is dat ook gebeurd tijdens de tour, maar niet in dit verhaal.

En dan de Redhead Blues die Lefty Lee voor Franka heeft geschreven. Het werd pas in 2014 aan het verhaal toegevoegd. Helemaal aan het einde. Of ik heb het al die tijd gemist, maar dat lijkt me sterk. Verbeteringen zijn altijd welkom!

Om de week verder door te komen en de royalties voor Franka te spekken, zijn hier wat uitvoeringen van het nummer Redhead Blues:

Rootsman speelt Redhead Blues op het album "Whatever was" uit 2020. Klein detail: de rechten op het nummer liggen bij Lee Rather. Is dat dan de volledige naam van Lefty Lee? Het zal toch niet waar zijn....

Als ik het goed begrepen heb is deze versie van Redhead Blues "Track 04 of an original album written, preformed, recorded, and produced by the band New American". Het enige album dat de band New American heeft gemaakt, afkomstig uit 2010.

De band heet O Quetzal. Het nummer Redhead Blues (heerlijk nummer ny the way!) is dus te vinden op het album Run All You Like. De openingszin zegt alles: "Once I met a woman. Her hair was fire red".

En de laatste:
.

Gespeeld door de One-Man-Band Col. Patson. Het nummer Redhead Blues is opgenomen op het album Red Tail uit 2015.

Alexandra Lagerveld

Ik schreef niet zo ver terug al over het Droste effect.

Het voorbeeld dat ik gebruikte was niet echt een voorbeeld van het Droste effect: Eppo op de toonbank in het Franka verhaal dat in de Eppo verscheen. Het zou helemaal geweldig zijn geweest als de cover van die week herkenbaar zou zijn geweest.

Het Droste-effect is namelijk een visueel effect, waarbij een afbeelding een verkleinde versie van zichzelf bevat. Voor de verkleinde afbeelding geldt weer hetzelfde, enzovoort. Dit proces van zelfverwijzing heet recursie. En het effect is vernoemd naar de afbeelding op de Droste cacao blikken:

De dame op het blik heeft een dienblad vast met daarop een Droste blik met dezelfde dame met een dienblad. enfin, je snapt het effect.

Op de veiling die momenteel loopt, biedt Henk een kavel aan met een envelop van "Alexandra Lagerveld agenturen". Op die envelop een tekening van Franka:

En ja hoor, dit is wel het gewenste Droste effect!

Franka komt enthousiast tussen de kleding door aangelopen met een envelop in haar hand. En op die envelop zie we dezelfde tekening....
Okay, de echte criticaster ziet natuurlijk dat de tekening links onder in de hoek staat en op de envelop zelf meer in het midden. Ik vind dat echter een te klein detail.

Veiling!

Vandaag is er weer een veiling gestart op Catawiki!

Het is de negende officiele veiling met kavels uit het persoonlijk archief van Henk Kuijpers.
Bij elk kavel hoort een speciale gelimiteerde prent: "Kijk nou!". Zie hierboven.
Ik moet zeggen dat er opnieuw enkele juweeltjes tussen zitten. Vooral die dedicaces in albums kan ik erg waarderen!
En omdat ze zo mooi zijn, zet ik er drie op een rijtje:

Als je ze ook mooi vind zou ik zeggen: bieden maar! Catawiki staat er voor open. De veiling loopt af op 20 November 2021. Afhankelijk van de biedingen kan het zijn dat het ene kavel langer doorloopt dan het andere.

Le Grand Véfour

Pagina 2 van "Het Zilveren Vuur". Serge Sergewitz (al is dat niet zijn echte naam) geeft een presentatie over "Operatie Harp": de aanpak voor de aanstaande liquidatie van Alexander Karat.

Op de achtergrond een slideshow met een foto van Alexander Karat en Laura Lava.
Je kijkt er zo snel overheen, leest het album tien keer en nog zie je dergelijke details dan niet. Tot je er echt naar zoekt en op alles let.

De locatie van deze foto van Alexander en Laura: Parijs. Het duo lijkt restaurant Le Grand Véfour te verlaten. Nergens in de twee voorafgaande albums was er sprake van een reis naar Parijs voor een lunch of ontbijt. Het past natuurlijk wel in het beeld van Karat. Als hij zin heeft in een diner in Parijs, dan doet hij dat gewoon. En niet te vergeten: voor Laura is het uiteraard allemaal begonnen in Parijs (zie Moordende Concurrentie).

Wij van de firma Falegier hebben daar gisteren ook nog een tea-time gedaan. En we mogen zeggen: de Vanilla éclair is een echte aanrader!

Het menu is hier te vinden.

Kantje boord - 18

In Kidnap heeft Franka persoonlijk weinig te vrezen.
Niet meer dan bovenstaande "zakkenrollerij" uit de openingsscene (waarbij Franka resoluut de zakkenroller uitschakelt) duidt ook maar in de verste verte in de richting van "kantje boord".

Stond de teller na 17 albums op 75 aanslagen, na het 18e album staat de teller op 76. Er is niet geschoten of "echt" gevochten, maar die ene aanval tel ik toch maar mee.

Walvisvlees

Ruim drie en een half jaar terug toonde ik in Trouble is my Business deze afbeelding:

Tot vorige maand heb ik me (on)regelmatig verwonderd over de tekst die daar op de achterzijde van die krant zou moeten staan. Ik kwam er niet uit...

Nu las ik recent het album nog eens en tot mijn verbazing zag ik het nu ineens wel. Ik realiseerde me niet dat ik naar een ander afbeelding keek. Handig. De tekening waar ik steeds mee bezig was, stond op pagina 17, maar deze tekening staat gewoon op pagina 16:

De "dierenvriend" stopt "echt walvisvlees!" in zijn hondendiner.

Zo'n tekst verzin je niet zomaar, dat moet destijds in het hondenvoer van de hond van Henk en Marlous hebben gezeten. Of het was in het nieuws in de kranten en op televisie.

Even terug in de tijd, want we verkeren qua publicatie en tekenwerk in Eppo, nummer 25 van 1983. Was het destijds gebruikelijk om walvisvlees in hondenvoer te verwerken? Ik zoek het na en loop tegen een parool uit 1984 (22 Oktober) aan.

Waarmee ik maar wil zeggen dat ik nooit te oud ben om te leren. Nooit geweten dat walvisvlees werd gebruikt als hondenvoer. Is de hele pagina te groot om te lezen, dan is hier een klein stukje uit die tekst:

Ook leuk, linksbovenaan in dat artikel, is de bon van Albert Heijn. Walvisvlees met 10% rundvet. Bonvrij!

De tijden zijn toch wel veranderd. Ik kan me niet voorstellen dat het lekker is geweest. Maar ook dat werd in het artikel beschreven. Het was een mislukking.

Het artikel uit Parool stamt uit 1984. Dat is na de publicatie van De Tanden van de Draak. En om het even duidelijk te maken: de krant verwees naar de tijden van voor 1984.
Buiten dat is er nog een artikel in het Algemeen Dagblad verschenen. Al op 3 Mei 1972 was daar te lezen:

Er zat dus ongetwijfeld walvisvlees in hondenvoer. Die reclame voor de "dierenvriend" van Henk Kuijpers was zo gek nog niet!

Nog even terug naar de scene op Amsterdam Centraal. Ik herinner me dat AKO boekenwinkeltje nog heel goed! Rond diezelfde tijd, 1983 - 1984, kwam ik als student regelmatig op station Amsterdam Centraal en dan liep ik even die kiosk in om bij de strips te kijken. Mits ik niet moest rennen om een trein te halen natuurlijk.
Franka kijkt niet naar de strips, maar let wel even op waar ze haar krant neerlegt.

Bovenop de stapel nieuwste "Eppo" van die week!
Bij Freddie lagen die Eppo's voor het grijpen op de toonbank.
Geweldig insider grapje van Henk: Eppo op de toonbank in het Franka verhaal dat in de Eppo verscheen. Het zou helemaal geweldig zijn geweest als de cover van die week herkenbaar zou zijn geweest (een soort van Droste effect?). Maar dat kon natuurlijk niet.

En als we het dan over de Eppo in de jaren tachtig hebben. En we hebben het over walvisvlees, dan moet ik natuurlijk denken aan het hilarische Gilles de Geus verhaal Smeerenburg.

Helaas, dit verhaal stond niet gelijktijdig met het Franka verhaal in Eppo. Smeerenburg werd zo'n vijf jaar later pas in de opvolger Eppo Wordt Vervolgd gepubliceerd, in 1986-1987. Het Franka verhaal De Ondergang van de Donderdraak was daar net afgerond...

Kantje boord - 17

Stond de teller na 16 albums op 73 aanslagen, we gaan het met dit album verhogen tot 75 aanslagen. Het album van vadaag is Eigen Risico. Het is weliswaar lang spannend in dit verhaal, maar Franka weet zich redelijk door het album heen te wurmen.

Het duurt tot pagina 29. Daar krijgt Franka eerst een flinke mep van de zus van Esmée. Zoals te zien op de tekening, weet ze ook meteen met één vloeiende beweging het pistool van Franka af te pakken.

Niet alleen pakt ze het pistool af: ze is van plan Franka dood te schieten met dat wapen. Adieu Franca!! (met een c, dus dat zal met een Frans accent zijn!).

Maar ook dit loopt goed af, al is het weer kantje boord. Rix komt tussenbeide. Net op het moment dat ze schiet. Mis. Bij dit alles kijkt D.J. toe en helpt vervolgens een handje.

Als we 11 pagina's verder in het verhaal aanbeland zijn, is Esmée weer aan de beurt om Franka te pakken te nemen. Esmée had zich verstopt in Franka's Mini en vanaf de achterbank weet ze Franka te verdoven.

Paw! Paw! Paw! Drie kogels zien we Franka's linker zij in schieten. Afgevuurd door Esmée de Galante.

Terwijl Franka het uitgilt, wordt Esmée beschoten door Melodie, die echter bij een tweede poging mist. Net als Esmée ook haar wil neerschieten, wordt ze zelf neergeknald door de paintkogels van Rix.

Dat is de tweede keer in korte tijd dat Rix haar red van een zekere en wisse dood.

Twee keer is er dus geschoten, beide keren met de intentie Franka te doden. Na 17 albums staan we op 75 aanslagen. Gemiddeld ruim 4 keer kantje boord per album.

Mission BX 415

Operatie Roofmoord, Pagina 36. Op de allereerste tekening struinen Franka en Kasper door een paar dozen tweedehands strips.

Waar Kasper meer "into" manga is, gaat Franka meer de kant van de traditionele strip op. De BD, de Bande Dessinée. Beide illustreren dat door een boek in handen te hebben.

Franka heeft inderdaad een BD in handen. Een Jidéhem. De Missie BX 415 om exact te zijn. Of leest Franka ook Franstalige strips, en is het de originele Mission BX 415.

Dit verhaal van Jidéhem (pseudoniem voor Jean De Mesmaeker) verscheen oorspronkelijk als reclamealbum voor Berliet in 1964. Berliet was een voorganger van Renault Trucks.
De Nederlandstalige versie van het album verscheen voor het eerst in 2005 als vakantiealbum bij Brabant Strip Magazine nr. 205.

Jidéhem staat vooral bekend om zijn voorliefde voor het tekenen van auto's. Een eerste connectie met Henk Kuijpers, die die voorliefde deelt.

Met alleen zijn voorliefde voor het tekenen van auto's, doen we Jidéhem veel en veel te kort.
We kennen hem ook als de rechterhand van Franquin en de Guust gags. Jawel, weer een link met Henk, die groot fan is van het werk van Franquin.
Jidéhem tekende de serie Sophie, en ook albums uit de reeksen Robbedoes, de Sliert, Steven Sterk, Natasha, ...
Enfin, veel dus!

Toen een nieuw personage voor Guust erg begon te lijken op de vader van De Mesmaeker, vroeg Jidéhem zijn vader toestemming diens naam te gebruiken.
Zo ontstond het personage Meneer Demesmaeker.

Nog even terug naar Kasper. Hij heeft dus een manga in handen. Akira. Een klassieker.
Ik heb ze persoonlijk nooit gelezen, maar ik ga nu toch eens op zoek naar de serie van deze 6 boeken. Bedankt voor de tip, Henk!

Welke van deze zes hij nu omhoog houdt, is me echter nog niet duidelijk geworden.

En als toegift, zien we op de voorgrond een Suske en Wiske (daar zijn er zovéél van dat ik echt niet weet welke dit zou kunnen zijn!) en boven Franka aan de wasknijpers herkennen we Chlorophyl:

Chlorophyl en de samenzweerders. Een album van Macherot, toch ook weer één van de favorieten van Henk Kuijpers. Het album links ervan lijkt ook op een Chlorophyl, maar helaas: welke dat is, dat kan ik nog niet thuis brengen.